Deskowanie - Szalowanie

 

Deskowanie, zwane także szalowaniem, to proces tworzenia tymczasowej konstrukcji z desek lub płyt, mający na celu uformowanie odpowiedniego kształtu dla mieszanki betonowej. To tymczasowa struktura tworzona z różnych rodzajów drewna, płyt (takich jak sklejka, OSB) lub metalu. Jest powszechnie używane przy tworzeniu konstrukcji betonowych lub żelbetowych na placu budowy.  W praktyce deskowanie może występować pod nazwami potocznymi, takimi jak "deskówka" czy "szalówka".

Szalunki są powszechnie stosowanymi strukturami, służącymi do tworzenia konstrukcji betonowych oraz nadawania im odpowiednich kształtów. Ich głównym zadaniem jest podtrzymywanie zbrojenia podczas procesu betonowania, na przykład przy wylewaniu stropów betonowych lub przy budowie ścian z otworami na okna lub drzwi. Na polskich placach budowy, często spotyka się szalunki wykonane z połączonych desek, które po użyciu w jednym projekcie mogą być wykorzystane ponownie do innych struktur. Współcześnie coraz popularniejsze stają się szalunki stalowe oraz te wykonane ze wodoodpornej sklejki, znane jako systemy wielokrotnego użytku. Ponadto, szalunki znajdują zastosowanie w zabezpieczaniu wykopów. W zależności od miejsca ich użycia na budowie, możemy wyróżnić trzy główne rodzaje szalunków.

 

Szalunki do wykopów

Ich celem jest zabezpieczanie wykopów w różnorodnych rodzajach podłoża. Dzięki szalunkom ściany wykopu nie ulegają osunięciu ziemią, umożliwiając swobodne umieszczanie w wykopie planowanych elementów lub prowadzenie prac ziemnych. Te specyficzne szalunki mogą być wykonane z drewna lub z ultralekkiego aluminium, szczególnie odpowiedniego do małych wykopów, na przykład w przypadku instalacji niewielkich kanalizacji.Na rynku dostępne są także szalunki o średniej wadze, stosowane na przykład przy wykopach w budownictwie mieszkaniowym. Istnieją także szalunki ciężkie, wykonane z grubej blachy stalowej, zazwyczaj używane w kontekście budownictwa przemysłowego.

 

Szalunki stropowe

Pełnią rolę podpory dla konstrukcji stropu. Konstrukcja tego typu szalunku składa się z równomiernie rozmieszczonych podpór, na których umieszcza się dźwigary. Na dźwigarach ułożone są płyty szalunkowe. Stosuje się również tzw. stoliki szalunkowe, które zazwyczaj są montowane za pomocą dźwigu na wcześniej przygotowanych podporach. Jest to szczególnie efektywne rozwiązanie przy tworzeniu stropów o dużej powierzchni. Po zbudowaniu tego typu szalunku, przystępuje się do układania zbrojenia stropu oraz wieńców.

 

Szalunki ścienne

Stosowane do zabezpieczenia otworów w ścianach, głównie w kontekście nadproży występujących w drzwiach i oknach. Dodatkowo, pełnią funkcję podpórki dla różnorodnych elementów dekoracyjnych elewacji. W zależności od wykonywanych zadań oraz wagi konstrukcji, szalunki ścienne są klasyfikowane jako lekko- i średniogabarytowe. Na przykład, szalunki lekkogabarytowe można zamontować bez konieczności korzystania z podnośników lub dźwigów.